Nastawienie zwycięzcy

Wszystko zaczyna się od właściwego nastawienia

Ten wpis na blogu powstał dokładnie wtedy, gdy śniegi zaczynały już topnieć, kończąc sezon skoków narciarskich 2025, w którym słoweński fenomen Nika Prevc biła rekordy i zgarniała podium za podium, dosłownie miażdżąc swoją konkurencję. To samo w sobie jest już niesamowite, ale kiedy dowiesz się, że Nika jest czwartą z pięciorga rodzeństwa, które całkowicie zdominowało ten sport na światowym poziomie, staje się jasne, że w rodzinie Prevc dzieje się coś, co wykracza poza indywidualną sportową wyjątkowość. I faktycznie, raz po raz, najbardziej utytułowana rodzina w historii skoków narciarskich potwierdza: ich sukces to w takim samym stopniu kwestia nastawienia, jak i sportowego talentu. Czytaj dalej o tym, co dzieje się w głowach rodziny Prevc i innych niesamowitych sportowców, i zobacz, które elementy ich mentalności mogą pomóc także tobie w twojej własnej drodze.  

Codzienne rytuały

Konsekwencja 

Często mówi się, że odnoszący sukcesy sportowcy nie marzą, tylko planują i układają harmonogram. Tak samo w przypadku odżywiania, jak i ćwiczeń, nie da się przecenić znaczenia konsekwencji. Buduj swoje rytuały i spraw, żeby kroki w stronę samorozwoju stały się stałą częścią twojego dnia, a potem ignoruj (w miarę możliwości) wszystkie sabotujące głosy w twojej głowie, które próbują przekonać cię, żebyś zboczył(a) z obranej ścieżki. Znaczenie konsekwencji nie umyka rodzinie Prevc, której nestor skomentował sukces córki słowami: „Nika jest prawdopodobnie bardziej konsekwentna niż cała trójka chłopców razem wzięta. Jest bardziej uparta i bardziej konsekwentna”. Nic dziwnego, że zgarnia zwycięstwa za każdym razem, gdy zakłada narty. Istnieje kilka sposobów na zbudowanie konsekwentnie zdrowego planu dnia. Najprostsze kroki zaczynają się już od zaznaczenia markerem poziomów na butelce z wodą, żeby przypomnieć sobie, do kiedy masz wypić odpowiednią ilość płynów, by pozostać nawodnionym/nawodnioną. Poza tym jest mnóstwo technologicznych rozwiązań, które wysyłają ci przypomnienia o twoich celach zdrowotnych. Istnieją też inne psychologiczne triki, jak na przykład oficjalne zapisanie się na siłownię lub inny kurs fitness. Badania pokazały również, że włączenie suplementów do diety może działać jak silny bodziec, który pomaga ci trzymać się zarówno planu treningowego, jak i żywieniowego (Nawyki zdrowotne i inne cechy użytkowników suplementów diety: przegląd – PMC). 

Regeneracja 

Bagatelizowanie potrzeby odpoczynku i regeneracji to jeden z największych błędów popełnianych przez amatorów sportu albo po prostu przez osoby, które na co dzień chcą robić postępy w kwestii zdrowia. Zawsze przesypiać 8+ godzin może być celem mało realnym, ale celuj przynajmniej w 7. Większość z nas ma poczucie winy związane z odpoczynkiem, bo mamy tendencję do postrzegania go jako niedopuszczalnego przeciwieństwa najbardziej cenionej waluty współczesnego świata: bycia produktywnym. Choć to trudne, musisz przypominać sobie, że nie jesteś nieproduktywny, kiedy dajesz sobie czas na odpoczynek po treningu. Jest dokładnie odwrotnie – wzmacniasz wysiłek, który już włożyłeś. Więc jeśli jakaś część twojego mózgu marudzi ci, że jesteś nieproduktywny, przypomnij jej, że bez odpoczynku czas spędzony na ćwiczeniach idzie całkowicie na marne, bo wypracowane efekty się nie utrzymają. Nawet najbardziej zadaniowo nastawiony umysł będzie musiał się zgodzić, że lepiej uciąć sobie teraz krótką drzemkę, niż całkowicie zmarnować czas, który już zainwestowałeś w trening. Trenuj mocno, odpoczywaj równie mocno!

Odrobina zdrowego egoizmu 

Po prostu nie da się znaleźć czasu na porządny trening i regenerację, jeśli nie zawalczysz o niego świadomie. W dzisiejszym, szybkim świecie może to brzmieć jak misja niemożliwa – wygląda, jakbyśmy ciągle mieli się spieszyć z kończeniem wszystkiego, co robimy, zwłaszcza jeśli sprawia nam to przyjemność, tylko po to, żeby natychmiast rzucić się do kolejnego, „bardziej produktywnego” zajęcia. Rodzina cię potrzebuje, znajomi chcą twojej uwagi, klienci i kontrahenci czują, że mają do ciebie prawo – i bardzo często możesz mieć wrażenie, że wszystkich ich porzucasz, kiedy wyłączasz telefon i przeznaczasz godzinę tylko dla siebie. Najlepszy sposób, żeby poradzić sobie z tym poczuciem winy, to pamiętać, że możesz dawać z siebie wszystko tylko wtedy, gdy czujesz się spełniony i zadowolony: lepiej być w pełni obecnym dla tych, którzy cię potrzebują, niż ciągle zerkać na zegarek z natrętną myślą, że powinnaś/powinieneś właśnie trenować. Idź na siłownię albo na trening biegowy, a będziesz w stanie dać ludziom wokół siebie znacznie lepszą wersję siebie.   

Wejście w odpowiedni stan umysłu

Jak powiedział brat Niki Prevc, Peter, podczas spadku formy w 2017 roku, mózg jest tak samo ważny jak ciało: „Ciężko trenowałem i jestem w świetnej formie fizycznej, ale to głowa sprawia problemy”. Jak na prawdziwego mistrza, którym on i jego rodzeństwo są, odwrócił swój stan mentalny, a w 2022 roku zdobył z drużyną złoto olimpijskie. Jedną z technik, które mu w tym pomogły, była wizualizacja.  

Wizualizacja 

Jak podkreślaliśmy w naszym wpisie na blogu o wizualizowaniu sukcesu, wyobrażanie sobie w myślach pozytywnych kroków na twojej drodze do postępu wywołuje niesamowitą reakcję psychosomatyczną.  Kluczowa jest tu wizualna i ruchowa kora mózgowa, które podczas wizualizacji jakiejś czynności przechodzą przez dokładnie ten sam proces fizjologiczny, co w trakcie faktycznego wykonywania tej czynności. Ten fakt jest aż nazbyt dobrze znany czołowym sportowcom świata, którzy traktują ćwiczenia z wizualizacją jako stały element swojego treningu. Dla jasności: właściwa wizualizacja to nie tylko bujanie w obłokach o tym, jak bardzo kiedyś będziesz odnosić sukcesy w jakiś cudowny sposób, ale aktywne i celowe przechodzenie w wyobraźni przez konkretne ruchy prowadzące do sukcesu, wyobrażanie sobie w możliwie najwierniejszych detalach każdego aspektu twojej drogi od punktu, w którym jesteś teraz, do osiągniętego rezultatu.  

Radzenie sobie z przeciwnościami

Latem 2024 roku Roger Federer, bezdyskusyjnie jeden z pięciu najlepszych zawodników w historii tenisa, wygłosił mowę na zakończenie roku na Dartmouth College. W swoich słowach ujawnił coś, co dla wielu było szokującą statystyczną rewelacją: Federer wygrał tylko 54% wszystkich możliwych punktów we wszystkich meczach, które rozegrał w swojej karierze. A jednak, mimo że na poziomie pojedynczych punktów był „zaledwie” o 4% lepszy od rywali, jeśli chodzi o mecze, wygrał ich aż 80%. To wymaga ogromnej odporności psychicznej – przegrywać 46% wszystkich punktów, wiedzieć, że w każdej wymianie masz niemal takie samo prawdopodobieństwo straty co zysku, a mimo to wciąż grać pewnie, wierzyć w siebie i iść naprzód po zwycięstwo. Weź przykład z Federera i nie pozwól, żeby drobne niepowodzenia cię zniechęcały. Każdy ma gorszy dzień i każdy w pewnym momencie zmaga się ze swoimi celami treningowymi: nie martw się pojedynczymi potknięciami ani tym, że nie udało ci się zrealizować krótkoterminowych planów. Patrz na główny cel i pamiętaj, że nawet wygrywając „tylko” 54% punktów, jesteś na dobrej drodze do wielu tytułów wielkoszlemowych.   

Sport to życie

Chociaż ten blog skupiał się na sportowym nastawieniu głównie w kontekście zdrowia i celów związanych z kondycją, prawie wszystko, o czym tu mówimy, możesz szeroko zastosować do każdej dziedziny swojego życia, którą chcesz poprawić. W końcu droga do sportowej formy na światowym poziomie jest wybrukowana stopniową, ale stałą poprawą tego, co jest “po prostu okej”. Użyj tych samych technik, żeby rozwijać się w każdej innej dziedzinie, jaką tylko wybierzesz.  

• Bądź konsekwentny i buduj nawyki jako naturalną część swojego codziennego, tygodniowego albo miesięcznego planu. Kiedy już włączysz je do swojej rutyny, przestań się zastanawiać, czy ci się chce, czy nie – po prostu trzymaj się planu, który sam sobie wyznaczyłeś. 

• Bądź zdrowo egoistyczny, gdy przychodzi twój czas: zostaw partnera, dzieci albo pracę na godzinę, wycisz telefon i podaruj sobie skupioną energię na tym, co chcesz poprawić. 

• Wyobrażaj sobie swoje zwycięstwa, zanim zrobisz pierwszy krok. Jasne, wciąż możesz ponieść porażkę, ale twoje szanse na sukces rosną dramatycznie, gdy w siebie wierzysz i już widzisz siebie na podium zwycięzców. A jeśli jednak ci nie wyjdzie... 

• Podnieś się i idź dalej! Pamiętaj, możesz wygrać 80% swoich meczów tenisowych, zdobywając zaledwie 54% dostępnych punktów. Potknięcia są normalną częścią drogi do przodu i ważne jest, żeby ogólny trend był pozytywny – niezależnie od tymczasowych niepowodzeń. 

• Na koniec, nie chcę brzmieć jak troskliwa mama, ale… wyśpij się! Wyłącz wieczorem ekrany (przeczytaj naszego bloga o biohackingu, żeby zobaczyć, dlaczego bodźce świetlne są tak ważne) i kładź się spać z odpowiednim zapasem czasu na regenerację – fizyczną i psychiczną.